Home

spodek w katowicach

Województwo Śląskie zostało nazwane śląskim nie z racji historycznych czy geograficznych, ale dlatego, że Śląskie jest większość ośrodków miejskich i gospodarczych. Ziem Śląskich jest w województwie tylko 48% – większość województwa to obszar Małopolski i Wielkopolski, o czym się nie wspomina. „Ślązacy” z Częstochowy, Sosnowca i Żywca mają dosyć narzucania im Śląskiego nazewnictwa i „krupnioków”, a prawdziwi Ślązacy nie chcą, by ich kultura „zmyła się” z polską. Województwo Śląskie zamiast szczycić się wielokulturowością, zakłamuje tradycję i historię.

W granicach województwa Śląskiego żyje bogata mozaika kulturowa mieszkańców. Śląskie zamieszkuje najbardziej zróżnicowana etnicznie grupa obywateli Polski z całym bogactwem różnorodnych zwyczajów, tradycji i dialektów. Najbardziej wyraziści są Ślązacy, Górale Żywieccy i Zagłębiacy. Swoją tożsamość kultywują też mieszkańcy Ziemi Częstochowskiej oraz przybyli po II wojnie światowej Kresowiacy, w tym zarówno Polacy, jak i Ormianie. Żyją tutaj też Niemcy, Czesi, Morawiacy, Romowie i Żydzi. Przybliżmy największe społeczności województwa Śląskiego:

Ślązacy „Prusoki” Etniczni Ślązacy zamieszkują całą historyczną część województwa. Obszar ten przed I wojną światową podzielony był pomiędzy Cesarstwo Pruskie a Cesarstwo Austro-Wegierskie. Prusy posiadały zdecydowaną większość Śląska, z Katowicami, Opolem, Wrocławiem i Zieloną Górą (zobacz granicę Prus z Austrią). O mieszkańcach pruskiej części Śląska w województwie Śląskim mawia się „hanysi” (od imienia Hans), mieszkańcy dawnego Śląska Austriackiego nazywaja ich „Prusokami”. Ciekawostka – używane przez Ślązaków określenie osób spoza Śląska, „gorole”, powstało własnie w okresie podziału Górnego Śląska pomiędzy Prusy a Austrię.

Ślązacy „Cesaroki” Etniczni Ślązacy zamieszmkujący dawny Śląsk Austriacki akcentują swoją odmienność od swoich Śląskich sąsiadów z dawnej części pruskiej. Ci natomiast nazywają ich „Cesarokami” (od Cesarstwa Austro-Węgierskiego). Podział Górnego Śląska na część pruską i austriacką należy do historii, jednak zastapił go podział Śląska Austriackiego na część polską i czeską. Dlatego „Cesaroki” zamieszkują nie tylko polski Cieszyn, Skoczów, Wisłę czy Bielsko-Białą, ale też czeską Opawę, Karwinę, Jabłonków i Czeski Cieszyn, gdzie tak samo jak w Katowicach słychać język Śląski.

Kresowianie i „gorole” Po II wojnie światowej, kiedy granica Polski z Niemcami została przesunięta daleko na zachód (zobacz dawną granicę polsko-niemiecką), a Niemcy opuścili swoje miasta, na ich miejsce przyjechało wielu przesiedlonych Polaków z Kresów Wschodnich. W ten sposób takie miasta jak Bytom czy Gliwice zasiedlili zupełnie nowi mieszkańcy z odmienną od Śląskiej kulturą. Następnie, przez dziesieciolecia PRL, przyjechało za pracą do przemysłowego Śląska wiele osób z każdego niemal zakątka Polski, przywożąc całe rodziny lub zakładając je na miejscu. Część nowych mieszkańców zintegrowało się kulturowo ze Śląskiem, jednak i tak etniczni Ślązacy wszystkich przyjezdnych nazywają „gorolami”, czyli ludźmi nietutejszymi.

jasna góra w częstochowie

Częstochowianie Mieszkańcy Ziemi Czestochowskiej znaleźli się w granicach województwa Śląskiego w 1999 roku. Wiązało się to dla nich z likwidacją ich własnego województwa częstochowskiego i utratą prestiżu miasta Częstochowy. Częstochowianie, jako że zamieszkują historyczną ziemię Małopolski, posiadają odmienną kulturę od Ślązaków, odcinają się od Śląskiej części województwa. Ziemia Częstochowska leży na peryferiach województwa ślaskiego, dlatego co pewien czas odżywa tu pomysł, by funkcjonować w osobnym województwie. Ślązacy nazywają Czestochowian „medalikorzami” (od sprzedawanych pod Jasną Górą medalików) lub „scyzorykami” (od regionu kieleckiego). W Częstochowie istnieje wiele firm zajmujących się marketingiem internetowym, a w tym pozycjonowaniem stron www.

Zagłębiacy Zagłębie Dąbrowskie jako region ukształtowało się wyróżniając się jako bogaty w węgiel kamienny obszar w Polsce przy granicy z Górnym Śląskiem. Zagłębie było najbardziej uprzemysłowionym obszarem Królestwa Warszawskiego, a następnie odrodzonej Polski, aż do czasu przyłączenia części Górnego Śląska przed II wojną światową (zobacz mapę woj. autonomicznego). Chociaż Zagłębie Dąbrowskie podobnie jak przemysłowy Śląsk został mocno zaludniony w okresie PRL przez przybyszy z centralnej Polski, to Zagłębiacy są trzecią, po Ślązakach i Góralach Żywieckich, wielką lokalną społecznością z orginalną, odrębną tożsamością regionalną, a nawet własną gwarą. Ślązacy nazywają Zagłębiaków „gorolami” lub „zagłymbiokami”, a Zagłębiacy Ślązaków „hanysami”.

Żywiecczanie Mieszkańcy Żywiecczyzny wraz z mieszkańcami okręgu Bielska-Białej mieli przed 1999 rokiem własne województwo bielsko-bialskie. Dla opisu tego województwa ukuło się określenie „Podbeskidzie” – składało się one w części z ziemi historycznie Śląskich (Beskid Śląski i Bielsko będące niegdyś w Śląsku Austriackim) oraz małopolskich (Beskid Żywiecki i Żywiecczyzna w zaborze austriackim). Mieszkańcy Żywiecczyzny nie utożsamiają się ze Śląskiem, a szczególnie jego dawną pruską częścią – w przeciwieństwie do austriackiego Śląska, z którym długo funkcjonowali w jednym państwie. Chętniej natomiast odwołują się do związków z niedalekim, małopolskim Krakowem.